Artikel 15 - Sponsoring van projecten of activiteiten anders dan bijeenkomsten
- Onder sponsoring wordt in het kader van deze Gedragscode verstaan het verlenen van financiële dan wel anderszins op geld waardeerbare ondersteuning, al dan niet in ruil voor een tegenprestatie. Onder sponsor wordt verstaan de partij die de ondersteuning verleent. Onder gesponsorde wordt verstaan de partij die de ondersteuning ontvangt.
Dit artikel is niet van toepassing op sponsoring van bijeenkomsten en sponsoring van patiëntenorganisaties. - Sponsoring door leveranciers is toegestaan, mits is voldaan aan de navolgende voorwaarden:
- de sponsoring heeft ten doel:
- het ondersteunen van onafhankelijk medisch onderzoek, en/of
- het bevorderen van de medische wetenschap en/of de verbetering van zorg aan patiënten, en/of
- het stimuleren en bevorderen van scholing, en/of
- voorlichting - de gesponsorde is een georganiseerd samenwerkingsverband van zorgprofessionals of instelling;
- de afspraken over de sponsoring zijn vooraf vastgelegd in een door alle betrokken partijen ondertekende schriftelijke overeenkomst waarin in ieder geval het doel van de sponsoring en een precieze omschrijving van rechten en verplichtingen van zowel de gesponsorde als de sponsor zijn beschreven, waaronder een verplichting van de gesponsorde dat desgevraagd verantwoording over de besteding van sponsorbijdrage wordt afgelegd; en
- de sponsoring is op generlei wijze gerelateerd aan de aanschaf, het gebruik of het voorschrijven en/of aanbevelen van producten van de sponsor dan wel anderszins gekoppeld aan eerder, huidig of potentieel toekomstig gebruik van de producten of diensten van de sponsor, uitgezonderd het bepaalde in artikel 17.
- de sponsoring heeft ten doel:
3. Sponsoring mag niet leiden tot aantasting van de onafhankelijkheid, betrouwbaarheid en geloofwaardigheid van de sponsor en gesponsorde, noch van andere betrokken partijen en/of van de sector.
4. In afwijking van het bepaalde in artikel 15 lid 2 sub b. mogen leveranciers een proefschrift van een individuele zorgprofessional sponsoren tot een maximum van € 250. In afwijking van artikel 15 lid 2 sub c. hoeft deze vorm van sponsoring niet in een schriftelijke overeenkomst te worden vastgelegd.
5. De zorgprofessional draagt ervoor zorg dat hij van het bestuur van de instelling dan wel zijn werkgever aantoonbaar voorafgaande toestemming voor de sponsoring heeft verkregen. Instellingen administreren de in het kader van dit artikel goedgekeurde overeenkomsten.
6. Indien en voor zover de artikelen 22 en volgende van toepassing zijn, worden de in die artikelen bedoelde gegevens met betrekking tot de sponsoring openbaar gemaakt in het Transparantieregister Zorg. In de in artikel 15 lid 2 sub c. bedoelde schriftelijke overeenkomst wordt vastgelegd op welke wijze partijen zullen voldoen aan deze transparantieverplichtingen.
TOELICHTING
Sponsoring is een breed begrip. Onder dit begrip vallen in het kader van deze Gedragscode alle vormen van financiële dan wel anderszins op geld waardeerbare ondersteuning aan zorgprofessionals en instellingen zoals gedefinieerd in artikel 1, ongeacht welke of er een tegenprestatie (bijv. naamsvermelding) is en ongeacht de naam die partijen daaraan geven (grant, donatie, etc.). Sponsoring van bijeenkomsten of patiëntenorganisaties valt niet onder dit artikel; deze vormen zijn reeds elders in de Gedragscode geregeld (zie artikel 18).
De hoofdregel is dat sponsoring op grond van de Gedragscode door leveranciers is toegestaan, mits aan een aantal eisen is voldaan. Deze hebben onder meer te maken met de rechtvaardiging van de sponsoring. De sponsoring moet uiteindelijk de zorg of wetenschap ten goede kunnen komen.
Om te kunnen beoordelen of aan de eisen voor sponsoring wordt voldaan, zal informatie beschikbaar moeten zijn over onder meer doel, opzet en kosten van het project of activiteit.
Tevens dient in de sponsorovereenkomst een verplichting te worden opgenomen dat desgevraagd verantwoording wordt afgelegd zodat de sponsor kan controleren of de sponsorbijdrage conform de afspraken in de overeenkomst - en de Gedragscode - is besteed. In dit verband ligt het voor de hand dat vooraf een begroting ter onderbouwing van het sponsorverzoek wordt aangeleverd. Ook mag van de gesponsorde partijen worden verwacht hier in het kader van transparantie aan mee te werken.
Sponsoring van individuele zorgprofessionals is niet toegestaan; een uitzondering is opgenomen voor proefschriften. De gesponsorde moet een georganiseerd samenwerkingsverband, instelling of instantie zijn.
Cruciaal is dat de sponsoring niet mag leiden tot ongewenste beïnvloeding doordat er bijvoorbeeld rechtstreeks of indirect een relatie is met de aanschaf of het gebruik van producten van de sponsor.
Afspraken omtrent sponsoring moeten worden vastgelegd in een schriftelijke overeenkomst; een uitzondering geldt voor sponsoring van proefschriften, zie lid 4.
Omwille van de transparantie en verantwoording moeten sponsorcontracten niet alleen worden gemeld aan het bestuur of de werkgever, maar moet daarvoor ook aantoonbaar toestemming worden gegeven, bijvoorbeeld blijkend uit medeondertekening of expliciete accordering.
Uit het principe van transparantie vloeit voort dat binnen instellingen inzichtelijk moet zijn voor welke sponsor- en dienstverleningsovereenkomsten goedkeuring is verleend. Op bestuurders van instellingen rust derhalve de verplichting er voor zorg te dragen dat alle sponsorovereenkomsten die overeenkomstig artikel 15 zijn goedgekeurd en afgesloten, worden geadministreerd.
De Gedragscode bevat geen bepalingen die betrekking hebben op sponsoring van goede doelen door leveranciers. Dit valt buiten de reikwijdte van de Gedragscode. Een leverancier mag de deelname van een zorgprofessional aan een sponsorevenement ten behoeve van een goed doel sponsoren, mits wordt voldaan aan de volgende voorwaarden:
1. De leverancier maakt zijn sponsorbijdragen rechtstreeks over aan het goede doel (er vinden geen betalingen plaats tussen de leverancier en de zorgprofessional);
2. De leverancier draagt niet bij aan de kosten die de zorgprofessional zelf moet maken voor deelname aan het sponsorevenement;
3. De zorgprofessional heeft geen bemoeienis met de wijze waarop het goede doel de sponsorgelden zal besteden;
4. Een uitzondering op deze bepaling is opgenomen in artikel 17 lid 2, waarin is bepaald dat het in het kader van de sponsoring van onderzoek is toegestaan kosteloos medische hulpmiddelen ter beschikking te stellen voor zover dat in het kader van het onderzoek redelijkerwijs noodzakelijk is.
Zie verder advies A12.01.
Sponsoring van projecten of activiteiten dient te worden gemeld in het Transparantieregister Zorg. Welke gegevens dit zijn, is nader uitgewerkt in artikel 22 en volgende. Artikel 15 lid 6 verwijst expliciet naar deze bepalingen, zodat partijen deze niet over het hoofd kunnen zien. In de op grond van lid 6 verplichte sponsoringsovereenkomst dienen partijen ook vast te leggen op welke wijze invulling aan de melding bij het TRZ zal worden gegeven, zodat op voorhand duidelijk is door wie welke gegevens gemeld zullen worden.